Oefeningen om je creativiteit te trainen

Dit weekend had ik het genoegen om een workshop te geven aan een kleine groep volwassenen over creativiteit (ik ben beeldend kunstenaar - Master of Arts). Het was een fantastische dag die veel emoties, energie en gedachten losmaakte bij iedereen. Ook bij mezelf. De vraag ‘’wat is creativiteit nou eigenlijk?’’ kwam vaak bij me op tijdens de voorbereidingen van deze dag. Het beste antwoord dat ik kan geven op deze vraag is dat creativiteit een op zichzelf staande vorm van intelligentie is. Het is totaal anders dan de ratio. Sterker nog: creatief bezig zijn is een compleet irrationeel en volkomen dwaas gebeuren. Maar het is in mijn ogen wel een intelligentie die verder gaat, daar waar ons denken (de ratio) ophoudt en tekortschiet en die in staat is om (zelf)kennis naar het oppervlak te brengen, waarvan ik zelf vaak pas veel later in rationeel in staat ben om te begrijpen waarom ik die ene tekening nou heb gemaakt en wat de kleuren of voorstelling betekent, of waarom ik opeens zo nodig op zangles wilde gaan...om maar wat te noemen

Wat is creativiteit?

Creativiteit is niet hetzelfde als artisticiteit. Hoewel je wel creatief moet zijn om kunst te kunnen maken. Bij het woord ‘’creativiteit’’ denken veel mensen meteen aan ‘’mooie dingen maken’’. Maar veel creatief bedachte kunstwerken, zijn vaak erg lelijk of zelfs shockerend. Creativiteit is eenvoudigweg het vermogen om te scheppen. Om oplossingen voor problemen te verzinnen bijvoorbeeld. Ik heb een aantal vrienden die menen dat ze ‘’totaal niet creatief zijn’’, maar die het bijvoorbeeld keer op keer flikken om rond te komen van een heel klein inkomen door constant creatieve oplossingen te verzinnen die geen geld kosten en het ze toch toelaten om leuke dingen te kunnen doen. En een ander die kleuterleidster is en meteen ziet wat een kindje wil en daar met allerlei creatieve en praktische oplossingen op inspringt en daardoor echt de tofste kleuterleidster op aarde is! Dat is creativiteit!

Het goede nieuws is, dat je creativiteit kan trainen en ontwikkelen. Het is net als bij sporten: hoe vaker je sport, hoe sterker je spieren worden en hoe beter je conditie wordt. En met denken werkt dat ook zo: hoe meer je jezelf traint en uitdaagt met moeilijke denkspelletjes of uitdagingen op het werk, hoe sneller je op den duur de oplossingen vinden kunt. 

Daarom deel ik vandaag graag een aantal oefeningen die je helpen om je creativiteit te helpen ontwikkelen. Ze zijn -ik geef het helemaal toe- compleet irrationeel en schijnbaar vreemd en nutteloos. Maar je zult merken, dat als je ze doet (hoe stom het misschien ook voelt om deze oefeningen te doen), dat je er van alles uit zult halen. Wat heb je verder nodig naast deze oefeningen? Bovenal vriendelijkheid voor jezelf; om jezelf de tijd te gunnen om hiermee aan de slag te gaan en om het jezelf toe staan om eens (schijnbaar) lekker nutteloos bezig te zijn. Ik ben erg benieuwd wat de oefeningen met jullie doen! Laat zeker een comment achter onderaan deze pagina!

Maak iets moois van je brief: maak een cadeau voor jezelf waar je blij van wordt

Oefening 1 - Schrijf jezelf een brief

Schrijf jezelf een brief. Waar de brief over gaat, maakt niet uit, zolang je maar tenminste vier papierzijdes vol schrijft. 

Misschien maak je een klaagzang over hoe stom deze oefening wel niet is, om dat je geen idee hebt waar je in godsnaam zoveel woorden over moet schrijven. Maar ik beloof je, dat als je eenmaal gaat schrijven, je vanzelf iets vindt wat je belangrijk vindt om op papier te zetten.

Maak er een brief van die je blij maakt: kies een envelop uit in een kleur die je mooi vindt of een papiersoort die je prikkelend vindt. Maak een gezellige tekening op de envelop. Of - als je erg recalcitrant wordt van deze opdracht - maak er dan een goede zwartgallige grap over de opdracht.

Plak een postzegel op de brief en doe hem op de bus. Je kunt er ook voor kiezen om de brief aan iemand anders te geven zodat de ander kan bepalen wanneer de brief verzonden wordt. Zolang je de brief maar echt op de post doet. 
 

Oefening 2 - Koop iets kleins voor jezelf

Koop, tenminste een maand lang, iedere week iets kleins voor jezelf. Laten we zeggen dat je er maximaal 4,- euro aan besteedt. Koop een glitterpen die je zin geeft om te schrijven of te tekenen. Koop een zeepje dat je ontzettend lekker vindt ruiken voor in bad of voor onder de douche. En bosje verse kruiden van de markt om lekker mee te koken. Druk een foto af waar je blij van wordt en koop een klein lijstje zodat je hem een mooi plekje kunt geven. Geen ‘’super nuttige’’ dingen dus, maar wel dingen die je prikkelen: die je zintuigen prikkelen of waar je simpelweg ontzettend blij van wordt.

Zo kocht ik ooit een fijne gekleurde pen die ik helemaal niet nodig had, maar die ik nog steeds gebruik om mijn gedichten mee te schrijven. Sterker nog: ik krijg zin van die pen om gedichten te gaan schrijven, omdat hij er zo mooi uit ziet.






Koop iets kleins voor jezelf dat je prikkelt; waarvan je zin krijgt om er iets leuks mee te gaan doen

 

Oefening 3 - Het notitieboekje

Koop of maak een klein notitieboekje dat je heel eenvoudig altijd met je mee kunt nemen en dat praktisch in het gebruik is; die je bijvoorbeeld makkelijk in en uit je jaszak kunt halen en waar je een pennetje aan vast kunt maken zodat je er altijd meteen in kunt schrijven of tekenen.

Mijn beste ideeën komen vaak op als ik niet thuis ben, maar juist als ik aan het dagdromen ben in de trein of als ik er op uit ga om iets te doen wat ik nog nooit heb gedaan. Met zo’n boekje op zak kun je je ideeën vangen. En dat is belangrijk om te doen, omdat je altijd denkt dat je zo’n idee wel kunt onthouden, maar vaak later toch blijkt dat je de helft alweer vergeten bent. 

Koop of maak een boekje dat je mooi vindt en dat goed werkt (misschien wil je geen lijntjes papier maar blanco velletjes) zodat het fijn is om er in te schrijven.

Oefening 4 - Verdwaal

Ga tenminste eens per week ergens heen waar je nog nooit geweest bent. Dat klinkt als een hele opgave, maar als je je bijvoorbeeld bedenkt dat je ook eens in de buurt rond kunt zwerven en een straat in kunt lopen waar je nog nooit geweest bent, klinkt deze opdracht opeens al stukken meer haalbaar.

Dus ga eens lopen of pak de fiets, auto of trein en ga ergens heen waar je nog nooit geweest bent. Je zult zien dat je iets zult ontdekken dat je prikkelt en waar je mee aan de slag wilt. Je ontdekt misschien een hele leuke winkel of je raakt met een vreemde in gesprek (omdat je de weg terug niet meer kunt vinden, haha) die je iets moois vertelt. Of je ontdekt een heel mooi pittoresk hofje of een super leuk restaurantje. Ga en laat je verrassen!

Oefening 5 - Deel met een vreemde

Knip een plaatje uit van een kunstwerk dat je ontzettend mooi vindt of steek een gedichtje in je zak dat je raakt (of misschien staat er ondertussen iets in je notitieboekje gekrabbeld dat je bezig blijft houden in gedachten). Neem deze mee, net als het notitieboekje, zodat je het altijd eenvoudig tevoorschijn kunt toveren.

Wanneer je een keertje in een trein zit kun je je gedicht eens aan een wildvreemde voorlezen. Of als je in het park op een bankje zit of op een terras zit naast een vreemde, kun je je foto van je favoriete kunstwerk laten zien en vertellen wat je er zo mooi of bijzonder aan vindt. Doe deze opdracht, om hem goed te laten slagen, op een plek waar het rustig is: waar het stil genoeg is om elkaar goed te kunnen verstaan en waar niet al te veel andere mensen om je heen zijn die je gesprek direct mee kunnen luisteren.

Dit is een hele enge opdracht, maar hij is ook erg bevrijdend. Het is een goede uitdaging om minder bang en schuw te zijn. Wat hierbij helpt is om je te bedenken dat je de ander waarschijnlijk toch nooit meer tegen zult komen, dus dat het niet uit maakt dat de ander eventueel denkt dat je gek bent.

En ik kan je uit eigen ervaring vertellen: dit zijn de mooiste ontmoetingen die ik zelf heb met mensen en ik heb bijna nooit het gevoel dat ze me gek vonden. Daar waren we vaak veel te ontroerd voor! Wees voorbereid op een enorme adrenaline rush en een enorme positieve kick naderhand ;)

Je zult zien dat deze oefeningen een hele hoop stof doen opwaaien waardoor je vanzelf op onderwerpen komt om over te schrijven, te dichten, te schilderen, te fotograferen, enz. Ook maken deze oefeningen je speels en los waardoor je in je dagelijks leven eenvoudiger initiatief durft te nemen om problemen op een praktische en creatieve manier op te lossen.

Succes en veel plezier met de oefeningen!

Lees verder: